Istnieje również druga perspektywa z jakiej możemy patrzeć na znaczenie barw, to perspektywa kulturowa. Dopiero od niedawna barwa ma charakter głównie estetyczny, wcześniej przez wieki przypisywano jej symboliczne znaczenie. Do tej pory symboliczne znaczenie barw nie zanikło. Czerń jest kolorem żałoby, biel kolorem niewinności. Jeżeli przyjrzymy się liturgii kościoła katolickiego to kolory również odgrywają w niej ogromna rolę. Znaczenia te silnie powiązane są z kulturowa symboliką.
Warto zwrócić uwagę, na kilka uniwersalnych systemów opisujących znaczenie barw. Pierwszym takim systemem było koło kolorów Newtona opracowane na początku XVIII. Eksperymentując z pryzmatem stwierdził on, ze promień światła załamuje się w nim w wąskie pasemka koloru wytwarzając pełne spektrum. Kolor biały jest mieszaniną kolorów, które pryzmat rozszczepia na siedem barw kolorów głównych: czerwony, pomarańczowy, żółty, niebieski, granatowy i fioletowy. Własne koło kolorów stworzył kilkadziesiąt lat później filozof i poeta Johan Wolfgang Goethe. Jego teoria kolorów opisywała sześć barw: malinową, pomarańczową, żółtą, zieloną, niebieską i fioletowa. Podejście Newtona było podejściem czysto fizycznym. Goethe patrzył na kolor jako objaw przepływu życia, podkreślała znaczenie doznawanego koloru. Goethe zakładał, że cale bogactwo barw powstaje z połączenia kontrastu światła i ciemności. Z tego kontrastu powstają barwa żółta i niebieska. Barwa niebieska i graniczące z nią obszary należą do ciemności, a barwa żółta i sąsiednie spokrewnione są ze światłem. Wraz z oddalaniem pryzmatu od przedmiotu żółty rozszczepia się i tworzy czerwony, a obrzeże niebieskiego rozszerza się na niebieska i fioletową. Pomiędzy czerwienią i żółcią tworzy się pomarańcz, a połączenie z fioletem stwarza purpurę. Taki układ barw na rozłożony na obwodzie koła miał dla Goethego znaczenie symboliczne. Te dwa podejścia stały się podstawą stworzenia współczesnej koncepcji kolorów. Oczywiście to nie jedyne koncepcje próbujące określić znaczenie barw. Może tu jeszcze przytoczyć bardzo istotny dla zrozumienia wpływu kolor na nasze samopoczucie czy wręcz zdrowie system czakr, pochodzący z filozofii wschodu. Niewątpliwie wiedzy na temat barw nie da się przytoczyć tutaj chociażby we fragmencie, ale warto zwrócić uwagę na fakt, że jest ona aktualnie bardzo rozbudowana.
Na podstawie wiedzy jakie znaczenie kryje się pod poszczególnymi barwami można stawiać hipotezy na temat życia psychicznego osoby wykorzystującej te kolory, bo przecież znacznie istotniejsze jest dla nas znaczenie psychologiczne, a nie fizyczne czy fizjologiczne. Nie można jednak zapomnieć o trzeciej perspektywie, która podkreśla rolę indywidualnych doświadczeń i można powiedzieć, że w pewnym sensie jest najważniejsza. Uzupełnia poprzednie interpretacje, sprawdza czy są one słuszne, czy mają rację bytu w wypadku konkretnej osoby. Przystępując do analizy narysowanej przez siebie mandali, warto stworzyć pomocniczą tabelę, w której zapiszemy co dla nas znaczy każdy kolor, z czym się kojarzy, z jakimi emocjami, osobami doświadczeniami. Taka tabela pomoże dokonać nam korekty analizy. Niezależnie z jakiego systemu interpretacji kolorów będziemy korzystać, nie możemy zapomnieć, że każdą teorie należy odnieść do jednostkowego przypadku.
„Ogólnie rzecz biorąc, kolory reprezentują emocje. Nieobecność koloru sugeruje, że emocje czasowo zniknęły z pola widzenia. (…) może to oznacza, że organizm zarządza chwilową przerwę na odzyskanie sił.( Fincher, 1994, s.103)
Autorzy:
Olga Handford
Wiesław Karolak
Kiedy już w skupieniu stworzymy nasze mandale przyjdzie czas żeby je zinterpretować, a chociaż się im przyjrzeć. Jak interpretować mandale? Rzeczą naprawdę cenną jest intuicja,, jak mawiał Albert Einstein. Możemy skupić się na bardzo wielu formalnych wyznacznikach, w jakiś sposób odzwierciedlających co dzieje się w psychice twórcy. Susanne Fincher analizuje mandale pod względem form jakie się w nich pojawiają. Jednak na początek znacznie ważniejsze jest pierwsze wrażenie, jakie robi praca. Jakimi emocjami na nią reagujemy, jakie spostrzeżenia budzi, czy powstają w kontakcie z nią jakieś pytania. Wiedzą na temat kolorów, form i symboli możemy posłużyć się jako inspiracją
Kolory w mandalach pełnią szczególna rolę. Barwy bezsprzecznie związane są ze stanem emocjonalnym. W naszym języku funkcjonuje wiele określeń podkreślających ten związek: zielony z zazdrości, czerwony ze złości, blady ze strachu. Kolory nie tylko wiążą się z emocjami, ale porządkują poniekąd cały świat według swoich symbolicznych znaczeń. Istnieje rozbudowana symbolika barw stosowana na co dzień. Złote serce, żywe srebro, różowe okulary, szara rzeczywistość, czarna rozpacz, ciemno przed oczami, błękitna krew…
Jak dotrzeć do tych treści, które kryją się pod barwnymi plamami? Część z nich można odczytać intuicyjnie, bez problemu jednak równie łatwo można popełnić błąd. Na początek warto zwrócić uwagę, na fakt, że możemy mówić o uniwersalnym znaczeniu kolorów. Takim, które jest w zasadzie podobne niezależnie od kultury w jakiej człowiek się wychował. Jednak takie prawidłowości są bardzo ogólne. Symboliką kolorów raczej należy posługiwać się w odniesieniu do jakieś kultury, w której wychowała się osoba tworząca mandale. To druga perspektywa z jakiej można spojrzeć na barwy. Żeby dokonać całościowej, pełnej analizy nie można zapomnieć o trzecim wymiarze, a mianowicie o indywidualnym doświadczeniu i osobistej symbolice przypisywanej barwom. Mandalom dobrze jest przyjrzeć się z tych trzech perspektyw.